परिसंवाद : ‘शाश्वत मत्स्यव्यवसाय आणि मत्स्यपालन, हवामान बदल’

नागपूर, दि.6- राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपुर विद्यापीठात भारतीय विज्ञान काँग्रेस मध्ये गुरुवारी (दि.5) ए. के. डोरले सभागृह येथे ‘शाश्वत मत्स्यव्यवसाय आणि मत्स्यपालन, हवामान बदल’ या विषयावर परिसंवाद आयोजित करण्यात आला. अध्यक्षस्थानी डॉ. बसंत कुमार दास, संचालक, सेंट्रल इनलँड फिशरीज रिसर्च इन्स्टिट्यूट, कोलकाता हे होते.

परिसंवादात डॉ. उत्तम कुमार सरकार, संचालक, भारतीय कृषी संशोधन परिषद (ICAR), यांनी ‘इम्पॅक्ट ऑफ क्लायमेट चेंज ऑन इनलँड ओपन वॉटर फिशरीज अ‍ॅण्ड एक्वाटिक जेनेटिक रिसोर्सेस (AqGRs) आणि अनुकूलन रणनीती’ या विषयावर शोधनिबंध सादर केला. ते म्हणाले की, पूर, चक्रीवादळ, रोगांचा वाढता प्रादुर्भाव, परजीवी, हानिकारक अल्गल ब्लूम इ. यासारख्या अत्यंत घटनांमुळे माशांच्या साठ्याचे आणि उत्पादन पायाभूत सुविधांचे अल्पकालीन हवामान बदलाच्या परिणामांचे नुकसान यांचा समावेश होतो. इतर परिणाम म्हणजे जैवविविधतेचे नुकसान, अनुवंशिक संसाधनांना धोका, पुनरुत्पादन अपयश, वन्य बियाणांची कमी उपलब्धता, बदललेल्या प्रजातींचे वितरण दीर्घकालीन खुल्या पाण्यात परिणाम करणाऱ्या गोड्या पाण्याची स्पर्धा वाढवते.

डॉ जे.के. जेना, उपसंचालक, केंद्रीय अंतर्देशीय मत्स्य संशोधन संस्था यांनी ‘सस्टेनेबल फिशरीज अँड एक्वाकल्चर: इम्पॅक्ट ऑफ क्लायमेट चेंज अँड मिटिगेशन मेजर्स.’ या विषयावर शोधनिबंध सादर केला.  ते म्हणाले की, वाढत्या तापमानामुळे सागरी आणि स्थलीय पर्यावरणीय परिस्थिती बदलत आहे. दुष्काळ, चक्रीवादळ, पूर, क्षारता, पर्जन्यवृष्टी आणि समुद्राच्या पातळीत वाढ यासह परिणामी बदलांचा मत्स्यपालन आणि मत्स्यपालनावर तीव्र विरोधी परिणाम होतो. हवामान बदलामुळे जलसंपत्तीमध्ये झालेल्या समुदायाच्या संरचनेत बदल झाल्यामुळे माशांची उपलब्धता, विपुलता आणि वितरणात चढ-उतार झाले आहेत.

डॉ. बसंत कुमार दास, संचालक, सेंट्रल इनलँड फिशरीज रिसर्च इन्स्टिट्यूट, कोलकाता यांनी, ‘शाश्वत विकास उद्दिष्टे आणि महिला सक्षमीकरणासाठी अंतर्देशीय मत्स्यपालन आणि मत्स्यपालन’ शीर्षकाचे त्यांचे संशोधन सादर केले.

सूत्रसंचालन व समारोप फार्मसी विभागाच्या अधिव्याख्याता डॉ. श्रद्धा शिरभाते यांनी केले.

00000